Periyodik Tablo ve Özellikleri

18. yy. başlarından itibaren bilim adamları keşfettikleri yeni elementlerle daha önceden bulunmuş olan elementlerin benzer yada farklı özelliklerinin olduğunu fark etmişler ve gittikçe artan element çeşitlerini bu benzer özelliklerine göre gruplandırmaya başlamışlar. Böylece elementlerin karıştırılması ihtimali en aza indirilmiş oldu hem de daha kolay öğrenilmesi sağlandı.

JOHAN DÖBEREİNER (1780-1849)
Bu konuyla ilgili ilk çalışmayı 1829 yılında Döbereiner yapmıştır. Döbereiner; benzer özellik gösteren elementlerden üçlü gruplar oluşturmuştur.
Örneğin;Lityum,Sodyum ve Potasyum benzer özelliklere sahiptir dolayısıyla aynı grupta olmalıdır.

ALEXANDRE BEGUYER DE CHANCOURTOİS (1820-1886)
Benzer özellik gösteren elementleri dikey sıralarda olacak şekilde sarmal olarak sıralamış fakat bu listede elementlerin dışında bazı iyon ve bileşiklere de yer vermiştir.

JHON NEWLANDS (1837-1898)
O günlerde bilinen 62 elementi artan atom sayılarına göre sıralamış,ilk 8 elementten sonra benzer fiziksel ve kimyasal özelliklerin tekrar ettiğini fark etmiştir.

DİMİTRİ İVANOVİÇ MENDELEYEV (1834-1907)
Elementleri atom ağırlıklarına göre sıralamıştır.

LOTHAR MEYER (1830-1895)
Mendeleyev’le aynı dönemde birbirlerinde habersiz olarak elementleri sınıflandırmışlardır. Meyer elementlerin benzer fiziksel özelliklerine göre bir sıralama yapmıştır.

• Bilim adamları tarafından yapılan sınıflandırmalar sonucunda günümüzde kullandığımız MODERN PERİYODİK TABLO ortaya Çıkmıştır.
• Periyodik Tablo üzerinde birçok bilim adamı çalışmalar yapmıştır. Ancak günümüzde kullanılan periyodik tabloyu geliştiren kişi İngiliz Fizikçi Henry MOSELEY’ dir.
• Atomlar proton sayılarına göre çizelgeye yerleştirildiklerinde elementlerin özellikleri belirli aralıklarla tekrar eder. Bu yüzden tabloya “Periyodik Sistem” adı verilmiştir.

Periyodik Tablonun Özellikleri
•Periyodik Tabloda bulunan dikey sıralara GRUP, yatay sıralara ise PERİYOT adı verilir.
• Periyodik Tabloda 7 tane periyot, 18 tane Grup bulunur.
• Gruplardan 8 tanesi ‘A’ grubu, 10tanesi de ‘B’ grubu olarak adlandırılır.
• "B’ grubu elementleri hepsi metaldir.
• Aynı gruplarda bulunan elementler birçok yönden birbirine benzerlik gösterir.
• Tablonun sol tarafında Metaller, sağ tarafında ise ametaller çoğunlukla bulunur.
• 1-A GRUBU: Alkali Metaller, 2-A GRUBU: Toprak Alkali Metaller, 7-A GRUBU: Halojenler, 8-A GRUBU: Soygazlar (Asal gazlar) olarak adlandırılır.
• Atom numarası periyotlarda soldan sağa, gruplarda yukarıdan aşağıya doğru artar.
• Atom çapı gruplarda yukarıdan aşağıya yani periyot numarası arttıkça artar.
• Aynı periyotta soldan sağa doğru gidildikçe atom çapı azalır.
• Aynı yörünge sayısına sahip atomlardan çekim kuvveti (proton sayısı) büyük olanın çapı daha küçüktür. Çünkü elektronlarını kendisine daha fazla yaklaştırır. NOT: Atom çapı, atom yarıçapı ve atom hacmi ile ilişkili kavramdır

Bir periyotta soldan sağa doğru gidildikçe,
• Proton, nötron sayıları ve kütle numarası artar.
• Atom numarası artar.
• Değerlik elektron sayısı artar.
• Elektron alma isteği (ametalik özellik) artar.
• Yörünge sayısı değişmez.
• Atom hacmi ve çapı azalır.

Bir grupta yukarıdan aşağıya inildikçe,
• Proton, nötron sayıları ve kütle numarası artar.
• Atom numarası artar.
• Değerlik elektron sayısı değişmez (Bu nedenle aynı gruptaki elementlerin kimyasal özellikleri benzerdir).
• Elektron verme isteği (metalik karakter) artar.
• Yörünge sayısı artar.
• Atom hacmi ve çapı artar.

ALKALİ METALLER
1- Atom numaraları büyüdükçe erime ve kaynama noktaları düşer,yoğunlukları artar.
2- Hepsi (+1) değerliklidir.
3- Yumuşak metaldirler bıçakla kesilebilirler.
4- Elektrik akımı ve ısıyı iletirler.

TOPRAK ALKALİ METALLER
1- Değerlikleri (+2) dir.
2- Oda sıcaklığında katı halde bulunurlar.

HALOJENLER
1- Değerlikleri (-1) dir.
2- Hidrojenle yaptıkları bileşiklerin sulu çözeltileri asit özelliği gösterirler. HCl, HBr, HI

SOYGAZLAR
1- Oda sıcaklığında (25'C) gaz halde bulunurlar.
2- Elektrik ve ısıyı iletmezler.
3- Son katmanlarında 8 é bulunur. (Helyum [He] hariç Helyumun son katmanında 2 é bulunur.
4- Soygazlar periyodik tablonun 8. grubunda bulunur.
5- Soygazlar kararlı yapıdadırlar. Dolayısıyla bileşik oluşturmazlar.