Merak Edilenler

Bitkiler, besinlerini çoğunlukla fotosentez yardımıyla yaparlar. Topraktan aldıkları mineralleri ve havadan aldıkları karbon dioksiti, ışık yardımıyla birleştirerek, şeker ve başka besinler yaparlar. Bu, bir kimyasal tepkimedir ve ürün olarak oksijen, glikoz ve su ortaya çıkar. Geceleriyse, ışık olmadığı için, bitkiler fotosentez yapamazlar. Onlar da başka canlılar gibi enerji elde etmek için oksijen ve glikoz kullanırlar. Bu sırada, enerjiyle birlikte karbondioksit ve su da ortaya çıkar. Aslında, bitkiler de solunumları sırasında sürekli oksijen kullanırlar.

Bu birçok insana komik gelen olayın arkasında bir eziyetin yattığını biliyor muydunuz? Sokaklarda tef çalarken oynayan ayılar uzun süreli bir eğitim(!)den geçiyorlar.

Bu eğitimde ayı altı metal plakalı bir kafese konuluyor. Daha sonra bu kafesin altına ateş yakılarak veya başka yollarla tabandaki metal plakanın ısınması sağlanıyor. Isıtma işlemi sırasında ayının karşısına geçip tef çalınıyor. Ayakları yanan ayı oynayıp zıplamaya başlıyor.

Bu tef-sıcaklık ilişkisinin kurulması için yapılan zalimce çalışma günler/haftalar/aylar kadar sürebiliyor.

Bunun için öncelikle bulutlarda karın nasıl oluştuğuna bir göz atalım. Bulutlarda sıcaklık donma noktasının altına düştüğü zaman burada bulunan su buharı toz parçacıkları üzerinde süblimleşerek katı hale yani buz haline geçerler. Bu süblimleşme olayı sırasında kar kristalleri altıgen prizma şeklini alır ve bu altıgen prizmanın köşelerinden dallaranarak büyümeye devam eder. Kar kristallerinin bir araya gelmesiyle oluşan kar taneleri ışık ile etkileştiğinde, kar kristallerinin kendilerine özgü altıgen şekilleri nedeniyle, bir kristalin yüzeyinden diğerine yansıyarak yön değiştirir.

Bu zamana kadar süregelen madenin 3 hali klişesi yavaş yavaş okullarda da yerini maddenin 4 haline bırakmaya başlıyor. Fiziksel hali için tanımlaması yapılamayan bazı maddeler 4. hal olarak ifade edilen plazma haline dahil ediliyor.  Plazma nedir? Plazma halin özellikleri nelerdir? Plazma halinde tanecikli yapı nasıldır? Şimdi bunlara bir göz atalım.